23 czerwca 2020 roku odbyła się konferencja European Economic Congress online. Partner naszego Konsorcjum Kancelarii był panelistą sesji „5G – Cyfrowe autostrady” – prof. dr hab. Maciej Rogalski. EEC jest wydarzeniem wypełnionym transmisjami live, prezentacjami, rozmowami, webinariami i debatami online poświęconymi gospodarce. Tematyką panelu dot. cyfrowych autostrad było m.in wykorzystanie możliwości 5G dla budowy e-państwa, innowacji w przemyśle i inteligentnej gospodarki, technologie i modele biznesowe oraz bezpieczeństwo infrastruktury.
Właśnie ten panel pokazał jak bardzo potrzebna jest sieć 5G. Zarówno prowadzący jak i panelisci zmagali się z problemami związanymi z łącznością. Nasz przedstawiciel Mecenas Maciej Rogalski przez część wystąpień był niestety niedostępny jednak udało się w końcu połączyć i odpowiedział na pytanie zadane przez prowadzącego Pawła Szygulskiego związane z cyberbezpieczenstwem 5G – Toolbox unijne co do bezpieczeństwa 5G. W jakim kierunku idzie ta legislacja?
prof. dr hab. Maciej Rogalski: Przede wszystkim należy ustalić charakter prawny tego dokumentu. On ma charakter bardziej wytycznych rekomendacji niż obowiązującego dokumentu w UE. W związku z tym od państw członkowskich zależy to w jaki sposób będą implementować ten dokument do swojego porządku prawnego. A teraz po kilku tygodniach/miesiącach doświadczeń można zobaczyć ze poszczególne państwa członkowskie maja różne podejścia i w dużej części kierują się własnym interesem w różnych płaszczyznach. Polska już w takim raporcie na temat wdrażania różnych środków do wdrażania toolboxach wskazała ze to rozporządzenie o którym była mowa dotyczące odpowiednich środków technicznych organizacyjnych jak i przedsiębiorcy telekomunikacyjni powinni podjąć ze przygotowując te rozporządzenie wdrążyła przynajmniej w części dotyczącej toolboxu. Toolbox zawiera dwie takie płaszczyzny regulacje o charakterze technicznym i regulacyjnym, w zakresie tych rekomendacji regulacyjnych zawiera sformułowania, które wywołują duże kontrowersje w zakresie ewentualnego wdrążenia poszczególnych Państw członkowskich bo np. dotyczą kwestii dostawców, ich relacji z rządami i wpływu rządów na tych dostawców. Kwestia w jaki to sposób miałoby być zweryfikowane, wprowadzone uregulowane przepisami prawa jest szalenie skomplikowana i trudna i wielomiesięczne prace nad tym rozporządzeniem pokazuje ze nie będzie to łatwe. Po drugie w tej chwili już funkcjonują regulacje europejskie, niektóre z nich w zakresie bezpieczeństwa są bezpośrednio stosowane tak jak np. rozporządzenie 2016 roku w sprawie wspólnego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów czy detektywa PE która pomiędzy innymi tworzyła NISa. Czyli zestaw regulacji prawnych w zakresie bezpieczeństwa zapytanie mamy pytania na ile są potrzebne a przede wszystkim jak będą wdrążane regulacje w oparciu o tego rodzaju dokumentu. Trzecia kwestia tak jak mówiłem poszczególne państwa członkowskie maja wprowadzać toolbox jeżeli teraz przejdziemy na płaszczyznę tych regulacji w zakresie dostawców no to powstaje tez pytanie w jaki sposób miałoby to być zrobione skoro rynek europejski to jest de facto rynkiem kilku a na europejskich operatorów telekomunikacyjnych. To nie jest tak ze w każdym z krajów członkowskich jest kilku operatorów i każdy z tych operatorów będzie stosował praktyki, czy powinien stosować praktyki i regulacje ściśle związane z danym krajem. Bo jak chodzi o zakupy infrastruktury telekomunikacyjnej to w sposób globalny wspólnie kupują strukturę dla wielu, kilku, kilkunastu krajów. Pytanie w jaki sposób miałoby być regulowane wytyczne toolboxa np. w Polsce czy w innym kraju jak są dokonywane tego rodzaju globalne zakupy. Wdrążenie toolboxa w pewnej części on został wdrążony tym rozporządzeniem wydanym w oparciu o artykuł 175d, w pozostałym zakresie jeżeli byłyby koncepcje rządu wdrążania go, nie będzie to łatwe będzie to trudne wyzwanie i po trzecie tym momentem bardzo istotnym w tym zakresie wdrążenia zasad związanych z cyberbezpieczenstwem będą teraz pojawiające się działania w zakresie aukcji na częstotliwości do 5G. otwartym pytaniem jest to czy i w jakim zakresie znajda się te postanowienia w procedurze przetargowej a dokładnie w dokumentacji przetargowej i decyzji rezerwacyjnej.
Paweł Szygulski: Jeśli Polska wykluczy jakiegoś dostawce sprzętu- jakie mogą być konsekwencje?
prof. dr hab.Maciej Rogalski: Sprawa jest wielopłaszczyznowa. Pierwsza kwestia to podstawy prawne takiego wykluczenia. Bo musimy się poruszać po przepisach prawa i te przepisy prawa musza być które dają podstawę do wykluczenia ewentualnego podmiotu. Przepisy prawa musza być zgodne z regulacjami nie tylko unijnymi ale z przepisami które są w światowym porządku handlowym. Musiałaby być również stworzona odpowiednia procedura która by pozwalała na to , i procedury musiałyby być klarowne jak i kryteria które by na to pozwalały. I mechanizmy odwoławcze w tym zakresie. Trzecia kwestia pytanie o konsekwencje takiej procedury gdyby do tego doszło. Jeżeli byśmy stosowali tego typu kryteria ze wyłączamy z rynku określonych dostawców, producentów, dostawców usług to oznacza ze ograniczamy rynek, eliminujemy z tego rynku firmy konkurencyjne. A jak każdy wie to z pewnością by oznaczało mniejsza konkurencje , możliwość podnoszenia cen produktów i świadczonych usług i na pewno przełożyłoby się to na wysokość cen kupowanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych infrastruktury a potem świadczonych usług. I te wzrosty w perspektywie kilku lat mogłyby sięgać kilkudziesięciu % wzrost cen za świadczonych usług.